Kiezen voor led: goed voor jou én het milieu

Maar liefst 44.000 ton minder CO₂ uitstoten en jaarlijks 54 miljoen aan energie besparen? Dat is een haalbare kaart als we voluit gaan voor de ‘verledding’ van de openbare verlichting. De doelstelling is dan ook tegen 2028 alle openbare verlichting van duurzame led-technologie te voorzien.

‘LED’ staat voor Light Emitting Diode, anders gezegd: lichtgevende diodes. Het belangrijkste kenmerk van ledlampen is dat ze aanzienlijk minder energie verbruiken dan de klassieke lichtbronnen. Overstappen van klassieke verlichting naar led-straatverlichting brengt vele voordelen met zich mee.

• Goed voor het milieu én de portemonnee: Vlaanderen kan dankzij de verledding haar CO2-uitstoot met 44.000 ton laten dalen. Met de verledding reduceren we bovendien het energieverbruik van het totale park met 45 procent van 415 GWh tot 232 GWh. Een jaarlijkse besparing van maar liefst 183 GWh! Die besparingen gelden natuurlijk ook voor alle steden en gemeenten.
• Het juiste licht op de juiste plaats: dankzij de nieuwe led-technologie gecombineerd met interactiviteit kan je niet alleen flexibeler verlichten (bv. dimmen en doven met onze vernieuwde interactieve brandprogramma’s) maar ook de verlichting beter afstemmen op specifieke situaties zoals bv. bij events. Met de led-technologie kan je als lokaal bestuur dus kiezen voor verlichtingsoplossingen op maat.
• Licht als beleving: net dat flexibeler kunnen omspringen met licht is een echte troef voor steden en gemeenten. Openbare verlichting speelt immers een sleutelrol in de sociale beleving. Puur praktisch denken we dan vooral aan het verhogen van het veiligheidsgevoel, maar verlichtingsoplossingen op maat laten ook toe een bepaalde sfeer te creëren. Licht helpt ook de esthetische waarde van de omgeving te verhogen door bv. specifieke aspecten van een mooi gebouw of kunstwerk in de verf te zetten.
• Controle vanop afstand: nog meer mogelijkheden op het vlak van lichtcomfort, veiligheid, milieuzorg en energie-efficiëntie biedt de interactieve openbare verlichting. Daarbij worden de verlichtingstoestellen uitgerust met een communicatiemodule die toelaat de verlichting vanop afstand aan te sturen en in te stellen. Dankzij die communicatiemodule wordt het trouwens een stuk eenvoudiger defecten op te sporen zodat we ze snel kunnen herstellen.

Overschakelen naar openbare verlichting met led-technologie speelt een belangrijke rol in het behalen van de klimaatdoelstellingen. Met de totale verledding wordt immers een besparing van 45 procent van het energieverbruik vooropgezet. De CO₂-besparingen die hiermee behaald worden, helpen de lokale besturen dan ook de beoogde klimaatdoelstellingen te bereiken.

In lijn met de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen van de VN en het Burgemeestersconvenant zou Vlaanderen echter tegen 2028 40 procent minder CO₂ moeten uitstoten. De VVSG (Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten), technologiefederatie Agoria en Fluvius sloten daarom al in mei 2019 een convenant af.  Daarin werd overeengekomen dat alle openbare verlichting tegen 2030 voorzien moet zijn van duurzame led-technologie. Ondertussen is sinds oktober 2022 de termijn ingekort en wordt de streefdatum voor verledding eind 2028.

Daarnaast moeten we ook rekening houden met de uitfasering van de lampen. Daarmee bedoelen dat sommige oude lamptypes niet meer kunnen vervangen worden omdat ze ondertussen niet langer geproduceerd worden of zelfs verboden zijn. Zo zet de Europese verordening Ecodesign for Sustainable Products Regulation de productie van een aantal lichtbronnen stop, terwijl er om economische en regelgevende redenen ook werd beslist om te stoppen de productie van natrium-lagedruklampen.

Fluvius werkt al zeer lang samen met de lokale besturen. In de verledding van de openbare verlichting willen we bovendien evolueren van onze rol als technische operator naar een rol als flexibele dienstverlener en willen we een échte partner zijn voor steden en gemeenten. Daarvoor begeleiden we lokale besturen vandaag op de volgende vijf vlakken:

• We bekijken samen de aandachtspunten binnen het verlichtingsbeleid.
• We bepalen de scope (enkel de publieke openbare verlichting of meer).
• We koppelen de juiste ondersteuning en technologieën aan de wensen en noden.
• We zoeken de beste partners voor de implementatie.
• We stippelen een gepast financieringsmodel uit.